هدف از اثبات عدم تحریف قران این است که ما بدانیم مفاهیم قران عینا و بدون هیچ تغییری به ما رسیده اند . حال اگر این عدم تحریف ناپذیری اثبات شود باز هم ما تا رسیدن به هدف که همان رسیدن مفاهیم قران بی کم و کاست به ماست فاصله داریم. علت تغییر مفهوم بسیاری از کلمات در طول زمان است. بسیاری از واژگان ممکن است مفهومش در طول زمان تغییر پیدا کند. همچنین ممکن است یک واژه در یک زمان دو مفهوم داشته باشد که یکی مفهوم رایج و دیگری مفهوم غیر رایج واژه باشد. ولی در طول زمان جای این دو عوض شود و مفهوم رایج واژه جای خود را به مفهوم غیر رایج بدهد. نمونه تغییر مفهوم واژه، کلمه ملت در زبان فارسی است. اکنون مفهوم این واژه معادل واژه فرانسوی nation است.اما در گذشته در زبان فارسی به معنای پیروان یک مذهب به کار میرفته است.. حال ما از کجا بدانیم که مفاهیم واژه ها و اصطلاحات به کار رفته در قران اکنون نیز دقیقا همان است که 1400 سال پیش بوده است؟

جواب در ادامه مطلب


با سلام و عرض ادب
علم معنا شناسی واژگان قرانی ، علمی است که برای فهم دقیق کلمات قرآن کریم و معنایی که در عصر نزول داشته است تدوین شده .در حقیقت علم معنا شناسی به ما ابزار ، روش و شیوه ی مطالعه ی معنا را می دهد، تا از رهگذر آن بتوانیم معنای یک واژه را با یک روش موشکافانه و دقیق دریابیم. در رابطه با واژه ها ی قرآن کریم استفاده از این علم می تواند برای فهم مقصود اصلی و اولیه خداوند کمک بسیار زیادی بنماید و این امیدواری را بوجود آورد که به قصد و مراد اصلی خداوند دست یافته ایم.
اولین گام برای معنا شناسی یک کلمه ، شناخت معنای مفردات آن است. در این مرحله معنا شناس باید موارد زیر را رعایت کند:
الف: شناخت دقیق معنای واژه با استفاده از کتاب های لغت زبان عربی
ب: با توجه به تحولاتی که ممکن است با گذشت زمان در معنا و دلالت واژه رخ داده باشد، معنا شناس ناگزیر است با تفحص در منابع فرهنگی، لغوی و نظم و نثر عرب عصر نزول و شناخت فرهنگ رایج زبان مردم جاهلیت، معنای واژه را در عصر نزول قرآن شناسایی کند.
تا معنایی که در جریان تحولات فرهنگی و اجتماعی برای واژه پدید آمده، موجب گمراهی انسان نگردد.(1)

(1)- با تغییر و تلخیص، ر.ک:مقاله" بررسی واژه طیب در قرآن با توجه به مراحل معناشناسی واژه"،مرضیه رستمیان، سایت راسخون




در حقیقت کاری که هر شخصی در ترجمه و تفسیر قرآن باید انجام بدهد این است که با بررسی دقیق کلمات، معنایی که در عصر نزول برای مخاطبین قرآن قابل فهم بوده را مورد توجه قرار بدهد و بر اساس آن، آیه را معنا کند. البته از قرون ابتدایی نزول قرآن، تلاش هایی برای جمع آوری معنای کلمات قرآنی در یک مجموعه واحد، صورت گرفته است که اولین و مهم ترین این تلاش ها توسط شخصی به نام «ابن فارس» در کتاب «مقایس اللغه» می باشد.

بعد از ابن فارس هم لغت نامه های دیگری نوشته شده که مهم ترین آن ها عبارتند از: «العین» نوشته خلیل بن احمد فراهیدی، «مجمع البحرین» نوشته فخرالدین طریحی، «مفردات» نوشته راغب اصفهانی، «لسان العرب» نوشته ابن منظور و «التحقیق فی کلمات القرآن الکریم» نوشته حسن مصطفوی.

این کتاب ها به زبان عربی نوشته شده که البته بعضی از آن ها به فارسی ترجمه شده اند. در این کتاب ها سعی شده با توجه به کاربردهای مختلف قرآنی و اشعار و ضرب المثلها های عربی، معنای کلمات را بیان کنند.(2)

(2)-با تغییر و تلخیص ، تبیان



بنا بر این و بر اساس آنچه عرض شد ، یک معنا شناس برای فهم دقیق معنای کلمات قرانی و برای رهیافت به معنایی که در عصر نزول داشته اقدام به تحقیق در کتب لغت و بویژه کتبی که به زمان نزول نزدیکترند - مانند العین و مقاییس اللغه ، مفردات و ...- می نماید ضمن اینکه در منابعی مانند ادبیات و اشعار و ضرب المثلهای بجا مانده از آن زمان نیز به تحقیق و پژوهش می پردازد تا مشخص نماید معنای واژه ی مورد نظر در عصر نزول چه بوده است . شما این روند تحقیقی را در بویژه در تفاسیر و بالاخص در تفاسیر متقن و علمی نظیر المیزان و تسنیم بوفور مشاهده می نمایید هر چند سایر مفسران گرانقدر نیز از این شیوه بهره گرفته و میگیرند

ادامه بحث و گفتگو در             مرکز ملی پاسخگویی به مسائل دینی